Halk arasında su fıtığı olarak da bilinen hidrosel, aynen kasık fıtığında olduğu gibi, anne karnındayken kasık kanalı içine doğru balonlaşarak uzanan karın zarının (periton) kapanmamasına bağlı olarak oluşur. Balonlaşan karın zarının (processus vaginalis) giriş kısmı geniş ve buradan içeri doğru karın içi organlar (bağırsak, kız çocuklarda yumurtalık...) girecek olur ise kasık fıtığı oluşur. Eğer giriş kısmı dar ise, sadece karın içinde salgılanan sıvı girebilir. Bu durum da hidrosel olarak tanımlanır. Kasık fıtığı ve inmemiş testiste olduğu gibi, hidrosel de sağ tarafta sola göre daha sık olarak görülür. % 5-10 hastada ise iki tarafta birden olabilir.
Hidrosel kaç tiptir?
Erkek çocuklarda hidroselin başlıca üç tipi vardır: 1) Eğer kasık kanalına doğru balonlaşan karın zarının karın boşluğu ile ilişkisi kapanmamışsa, suyun içeri girip çıkmasına bağlı olarak oluşan şişlik zaman zaman kaybolup yeniden oluşabilir. Bu durum ilişkili (komünike) hidrosel olarak tanımlanır. 2) Balonlaşan karın zarının giriş kısmı kapanmış ve içinde bulunan sıvı torba (skrotum) içinde sadece testis çevresinde hapsolup kalmışsa testis hidroseli, 3) kanal içerisinde ya da hemen dışında hapsolup kalmışsa da kord hidroseli (kordon kisti) olarak bilinir. Kız çocuklarında ise sadece kasık bölgesinde şişlik şeklinde olabilir. Bu durum Nuck kanalı kisti olarak isimlendirilir.
Hidrosel başka hangi nedenlerle oluşabilir?
Tüm bunlar doğumsal olarak oluşan anormalliklerdir. Ender olarak, erişkinlerde olduğu gibi, testis ya da damarlarda oluşan enfeksiyonlar ya da travmalardan sonra da hidrosel ortaya çıkabilir. Karın içi sıvısının artmasına neden olan kronik böbrek ya da karaciğer hastalığı ile beyin boşluklarında genişleme (hidrosefali) nedeniyle karın içine şant yerleştirilmiş hastalarda, karın içi basıncının artmasına bağlı olarak da hidrosel gelişebilir.
Hidroselin bulguları nelerdir?
Hidroselin ana bulgusu, kasık ya da torbalarda (skrotum) oluşan şişliktir. Kasık fıtığından farklı olarak bu şişlik üzerine basmakla kaybolmaz. 1. tip hidroselde şişlik zaman zaman kaybolabilir. Şişlik genellikle sabahları yoktur, ancak gün boyunca çocuk ayakta olduğu sürece yavaş yavaş kese dolar ve gün sonunda belirginleşir. Üst solunum yolu enfeksiyonu gibi nedenlere bağlı olarak ateşlenen çocuklarda ise belirginleşme daha sıktır. 2. ve 3. tip hidroselde ise şişlik süreklidir, kaybolmaz.
Hidrosel ile kasık fıtığı ayırımı nasıl yapılır?
Kasık şişliği olan çocuklarda kasık fıtığı ve hidrosel karışabilir. İkisini ayırdetmenin en kolay yolu loş bir ortamda şişliğe doğru ışık tutarak bakmaktır (transilluminasyon). Eğer ışık tutulan kitle arkada parlak bir refle veriyorsa (ışığı geçiriyorsa) şişliğin içinde sıvı olduğu anlaşılır. Bu durumda şişliğin nedeni hidroseldir. Şişliğin içinde bağırsak ya da karın içi oluşumlarından biri varsa ışık geçemeyeceğinden refle alınamayacaktır. Bu durumda ise tanı büyük bir olasılıkla kasık fıtığıdır. Kasık fıtığı ve hidrosel birlikte olabilir. Bu hastalarda hidroselin üst tarafında basmakla kaybolan bir şişlik vardır.
Hidrosel tedavisi nasıl yapılır?
Hidrosel tanısı genellikle yenidoğan döneminde yapılan rutin çocuk kontrollerinde konur. Tedavi, cerrahi yolla hidrosel kesesinin boşaltılması ve çıkartılması şeklinde gerçekleştirilir. 1. tipte giriş yeri dar olduğundan kendiliğinden kapanma olasılığı vardır. Bu hastalarda hidroselin büyüklüğüne bağlı olmak koşuluyla 6-12 ay beklenebilir. 2. ve 3. tip hidroselde ise kaybolma olasılığı olmadığından tanı konduktan sonra uygun bir zamanda cerrahi tedavi uygulanmalıdır. Yukarıda belirtilen karın içi basıncının artmasına neden olan sorunları olan çocuklarda ise cerrahi tedavinin gecikilmeden yapılması gerekir.
Hidrosel ameliyatları genel anestezi altında ve günübirlik olarak yapılır. Günübirlik ameliyatlarda (özel bir durum söz konusu değilse) hasta geceyi hastanede geçirmez.
Sağlıklı günler dileklerimle..
Prof. Dr. İrfan Serdar ARDA
Çocuk Cerrahisi Uzmanı
driserdararda@gmail.com
http://driserdararda.com
https://www.facebook.com/ArdaCocukCerrahisiSayfasi
https://twitter.com/drserdararda
https://tr.linkedin.com/in/isarda
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder