Sünnette hangi yöntem uygulanır?
Sünnet için bilinen birkaç yöntem olmakla birlikte, sonuçlar açısından değerlendirildiğine hiçbirinin diğerine belirgin bir üstünlüğü yoktur. Penisin anatomik yapısı, farklı yöntemlerin uygulanmasını gerektirebilir. Bu nedenle, sünneti yapacak kişi bu konuda deneyimli olmalıdır. En sık olarak "cerrahi yöntem" uygulanmaktadır. Bu yöntemde; deri kesilerek çıkarılmakta, kanama düşük dereceye ayarlanmış özel bir koter ile durdurulmakta ve kesi kenarları iyileşmenin daha çabuk olabilmesi için kendiliğinden eriyen dikişler ile yaklaştırılmaktadır.
Sünnette ne tip anestezi uygulanabilir?
Bir cerrahi işlem olan sünnette başlıca üç tip anestezi uygulanabilir: 1) Bölgesel (lokal) anestezi (sadece penis ve çevresinin uyuşturulması), 2) sedasyon (geçici bir süre için çocuğun bilincin ortadan kaldırılması) + bölgesel anestezi ve 3) genel anestezi. Sünnet, çocukların genellikle yaşamlarında ilk karşılaştıkları cerrahi işlemdir. Bu nedenle, hangi cerrahi işlem olursa olsun, çocuk üzerinde olabilecek en az etkiyi bırakacak yöntemin uygulanması gerekir.
6 aylığa kadar olan çocuklarda sadece bölgesel anestezi uygulanması yeterlidir. Penisin kök kısmına, çocuğun ağırlığına göre dozu ayarlanmış içinde adrenalin olmayan bölgesel anestezik ilaç ince bir iğne ile yapılır. Yaklaşık olarak 2 dakika içinde yeterli anestezi sağlanmış olur. Ancak, sünnet sırasında bebekler genellikle ağlar. Bunun nedeni acı duymaları değil, işlem sırasında hareketsiz olmalarını sağlamak amacıyla bacaklarının kısa bir süre de olsa tutulmalarına karşı gösterdikleri tepkidir.
6 aylığın üzerindeki çocuklarda ise, sedasyon ile birlikte bölgesel anestezi uygulanması en uygun tercihtir. Küçük çocuklarda rektal yolla (anüs/makat), daha büyük çocuklarda ise damar yoluyla verilebilir. Bunun çocuk henüz ailesinin yanındayken yapılması oluşabilecek ansiyetenin de engellenmesini sağlar. Sedasyon ile kısa sürede çocuğun uykusu gelir ve çevrede bulunan olayları geçici bir süreyle algılayamaz. Bu sürede uygulanacak bölgesel anestezi ile de ağrı duyusu giderilir. Böylece, çocuk ailesinin yanına geri geldiğinde sünnet bitmiş ve olası travmalar yaşanmamış olur.
Sünnet öncesinde ne gibi hazırlık yapılmalıdır?
Çocuğun yaşına göre yapılan hazırlık değişmekle birlikte, sünnet öncesinde mutlaka fiziksel inceleme yapılmalıdır. Fiziksel incelemede, penisin anatomik yapısı değerlendirilir. Sünnet derisinin yapısı, idrar deliğinin yeri ve yapısı ile penisin gömük, eğri ya da dönük olup olmadığı gözlenir. Başta hemofili olmak üzere, kan pıhtılaşması ile ilgili sorunlar kimi zaman sünnetten sonra devam eden kanama ile tanımlandığından, çocuğun kanama ve morarmaya yatkınlığı ve ailede böylesi bir hastalığın olup olmadığı sorgulanmalıdır. Sünnetten önce sadece kan sayımı yapılması yeterlidir.
Büyük çocukların mutlaka yapılacak işlem hakkında bilgilendirilmeleri gerekir. Bu, sünnet öncesi ve sonrasında ortaya çıkabilecek olumsuz durumların önlenmesi açısından çok önemlidir. Bilgilendirme, sünneti yapacak kişi tarafından yapılmalı ve yapılacaklar çocuğun anlayabileceği şekilde ve ayrıntılı olarak anlatılmalıdır. Çocuğa kesinlikle yalan söylenmemeli ve kandırılmamalıdır.
Önceden derinin geriye doğru çekilmesi sünneti kolaylaştırır mı?
Bebeklik çağında daha belirgin olmak üzere, çocuklarda sünnet derisi penisin uç kısmına yapışıktır (fimozis). Doğal olan bu yapışıklık, zamanla iç yüzeyden salgılanan bir sıvı ile açılmaya başlar. Kimi zaman derinin ucundan beyaz akıntı halinde dışarı çıkan bu yağ topakçıkları (smegma) yanlışlıkla enfeksiyon olarak tanımlanır ve gereksiz yere antibiyotik kullanılmasına neden olur. 1 yaşına kadar olan çocuklarda yapışıklığın zorla açılması kanamaya ve yeniden daha ciddi bir yapışıklığın oluşmasına yol açar. Sünnet derisinin zaman zaman geriye doğru çekilerek içinin temizlenmesinin oluşabilecek enfeksiyonları önlediği ya da sünneti kolaylaştıracağı düşüncesi ise kesinlikle yanlıştır.
Sünnet olmaya engel durumlar nelerdir?
Sünnetin yapılmaması gereken en önemli durum, idrar deliğinin yerinde olmadığı hipospadyastır. Onarımda sünnet derisi kullanılabileceğinden, bu çocukların sünnet edilmemelidir. Hemofili gibi kan hastalıkları, süregen karaciğer ya da böbrek hastalığı ile doğumsal kalp hastalığı öyküsünün olması gibi durumlarda gerekli önlemler alınarak sünnet yapılabilir.
Sağlıklı günler dileklerimle.
Prof. Dr. İrfan Serdar ARDA
Çocuk Cerrahisi Uzmanı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder